Theo đại diện các doanh nghiệp, quy định hoá đơn điện tử được lập đúng thời điểm phát sinh nghĩa vụ thuế gây khó khăn cho nhiều ngành nghề, lĩnh vực, do đó kiến nghị cơ quan soạn thảo cần linh hoạt hơn để bao quát được hết thực tiễn.
Chia sẻ tại Hội thảo lấy ý kiến doanh nghiệp Dự thảo Luật quản lý thuế (thay thế) được Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức ngày 16/9, ông Phan Vũ Hoàng, Phó Tổng giám đốc Deloitte Việt Nam đã nêu kiến nghị của các doanh nghiệp về quy định thời điểm xuất hoá đơn điện tử, chứng từ điện tử.
Cụ thể, ông Hoàng dẫn quy định tại Điểm c, Khoản 4, Điều 26 Dự thảo Luật Quản lý thuế (thay thế), hoá đơn điện tử phải được lập đúng thời điểm phát sinh nghĩa vụ thuế, trừ trường hợp đặc thù do Chính phủ quy định.
“Như vậy, sẽ được hiểu là hoá đơn phải được lập ngay tại thời điểm phát sinh giao dịch mua bán, nếu chậm sẽ bị phạt”, ông Hoàng lý giải thêm.
Theo đại diện của Deloitte, việc triển khai đồng loạt hoá đơn điện tử đã giúp nâng cao tính minh bạch trong quản lý thuế, hạn chế gian lận thuế nhưng quy định nêu trên đối với một số trường hợp nên xem xét cụ thể hơn để việc quản lý thuế được hiệu quả.
Ông Hoàng ví dụ, một doanh nghiệp thương mại điện tử phát sinh rất nhiều hoạt động mua bán nhỏ lẻ, mỗi ngày có hàng trăm ngàn, mỗi tháng phát sinh đến vài triệu giao dịch. Mỗi một lần như vậy phải ngay lập tức xuất hoá đơn, gây khó khăn, tạo gánh nặng chi phí cho doanh nghiệp cũng như toàn xã hội.
Tương tự, bà Đoàn Lê Duy Uyên, Trưởng bộ phận thuế của Công ty TNHH Grab Việt Nam phân tích, như trường hợp của Grab, chuyên cung cấp ứng dụng thương mại điện tử gồm vận tải hành khách theo hợp đồng đối với ô tô và xe 2 bánh, cung cấp dịch vụ cho cả cá nhân và doanh nghiệp. Đồng thời, Grab hợp tác với cả các đối tác thực hiện hoạt động kinh doanh vận tải như HTX vận tải, cá nhân kinh doanh.
Theo quy định hiện nay, Grab sẽ kê khai, xuất hoá đơn, nộp thay cho các hoạt động giao dịch hoàn thành trên hệ thống ứng dụng Grab. Việc này sẽ phát sinh khối lượng giao dịch rất lớn trong một tháng, cùng với đó là kiểm tra, đối soát số liệu các hoạt động phát sinh trong tháng. Với dịch vụ kinh doanh vận tải bằng xe taxi, đã có quy định xuất hoá đơn theo kỳ, nhưng nhiều mảng hiện nay của Grab không áp dụng được bởi chưa có trong văn bản pháp luật.
“Vì vậy, việc xuất hoá đơn ngay tại thời điểm phát sinh nghĩa vụ thuế đang gây nhiều khó khăn cho Grab trong vận hành”, đại diện của Grab Việt Nam nhấn mạnh.
Do đó, Grab đề xuất thời điểm phát hành hoá đơn, đặc biệt với khách hàng doanh nghiệp, được xuất hoá đơn theo kỳ đối soát hoặc cuối mỗi tháng để phù hợp với mô hình kinh doanh, tạo thuận lợi cho vận hành và đảm bảo việc tuân thủ nghĩa vụ thuế của doanh nghiệp.
Nói thêm về vấn đề này, ông Phan Vũ Hoàng cho rằng, thực tế trong chính sách hiện hành có nêu các trường hợp đặc thù, được xuất hoá đơn theo kỳ nhưng dạng liệt kê và bị giới hạn. Điều này, dẫn đến nhiều trường hợp không trong quy định, vẫn phải xuất hoá đơn từng lần, tạo gánh nặng cho doanh nghiệp, người mua, người bán, thậm chí là cả cơ quan quản lý thuế khi mỗi ngày nhận hàng trăm ngàn hoá đơn gửi về.
Ví dụ, hoạt động thương mại điện tử, kinh doanh vận tải bằng xe taxi với khách hàng doanh nghiệp được áp dụng theo kỳ, nhưng các dịch vụ như ứng dụng gọi xe, giao hàng, vận tải hành khách, đặt phòng khách sạn…không nằm trong quy định của pháp luật hiện hành, nên vẫn phải xuất hoá đơn theo từng lần sau mỗi giao dịch.
Ông Hoàng thông tin, thực tiễn quốc tế cho thấy nhiều nước áp dụng hoá đơn theo kỳ, theo tháng. EU áp dụng hoá đơn tổng hợp, hoặc Vương quốc Anh cho phép lập hoá đơn định kỳ cho các dịch vụ cung ứng liên tục. Gần Việt Nam nhất, Malaysia cũng cho phép hoá đơn hợp nhất theo tháng trong trường hợp doanh nghiệp không có nhu cầu lập hoá đơn riêng lẻ, hoặc Singapore lập hoá đơn gộp theo kỳ.
“Đây cũng là thực tiễn phổ biến quốc tế, và cũng đúng với chủ trương xây dựng pháp luật của ngành thuế trong việc hợp tác quốc tế”, ông Hoàng nêu quan điểm.
Chưa kể, khi áp dụng quản lý thuế, với mô hình B2B về mặt rủi ro là khá thấp.
Từ những dẫn chứng trên, ông Phan Vũ Hoàng kiến nghị Cục Thuế (Bộ Tài chính) bổ sung thêm Điều 26, Luật Quản lý thuế (thay thế) theo hướng nguyên tắc như sau: Hoá đơn điện tử được lập vào thời điểm phát sinh nghĩa vụ thuế theo quy định hoặc theo kỳ phát sinh nghĩa vụ thuế đối với các trường hợp cung cấp hàng hoá, dịch vụ số lượng lớn, phát sinh thường xuyên, cần tra soát dữ liệu, các trường hợp đặc thù và Chính phủ quy định cụ thể thực hiện điều này.
“Cần quy định nguyên tắc xuất hoá đơn theo kỳ với các trường hợp số lượng lớn, sau đó Chính phủ quy định việc thực hiện. Chúng tôi rất mong khi có các Nghị định, Thông tư hướng dẫn cần quy định mở hơn để có thể áp dụng linh hoạt với thực tiễn”, ông Hoàng đề xuất.
Trả lời cho những thắc mắc của doanh nghiệp, bà Nguyễn Thị Thanh Hằng, Trưởng ban chính sách, thuế quốc tế, Cục Thuế (Bộ Tài chính) thừa nhận, về thời điểm xuất hoá đơn đã có trong Nghị định 70 năm 2025 và Thông tư số 32 năm 2025, quy định các trường hợp đặc thù nhưng đúng là chưa bao quát hết thực tiễn phát sinh.
“Cơ quan soạn thảo sẽ tiếp thu ý kiến và sắp tới đưa vào các Nghị định, thông tư hướng dẫn thực hiện Luật Quản lý thuế (sửa đổi), sao cho phù hợp và bao quát được hết các trường hợp, hoặc để Chính phủ linh hoạt quy định, thay vì đưa ‘cứng’ vào Luật”, đại diện Cục Thuế cho hay.
Bài viết cùng chủ đề: