Vi phạm quy định kế toán có thể bị phạt tới 20 năm tù

Theo các chuyên gia pháp lý, cá nhân có hành vi vi phạm quy định kế toán, đặc biệt là trốn thuế, có thể bị phạt tù đến 20 năm và tịch thu toàn bộ tài sản.

Ngày 3.10, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã khởi tố bị can, bắt tạm giam Hoàng Thị Hường (thường gọi Hoàng Hường, sinh năm 1987, quê Phú Thọ) về tội Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng. Hoàng Hường được biết đến trên mạng xã hội như một nữ doanh nhân thành đạt, thường phô trương sự giàu có, nhưng cũng gây chú ý bởi hàng loạt sai phạm trong quảng cáo thực phẩm chức năng và kinh doanh gây tranh cãi.

Theo điều tra, Hoàng Hường đã lập 18 công ty, 25 hộ kinh doanh và 44 cá nhân đứng tên, tạo nên một hệ sinh thái bán thực phẩm chức năng, sản phẩm bảo vệ sức khỏe và một số mặt hàng khác. Bà ta chỉ đạo nhân viên hợp thức hóa doanh thu vào các hộ kinh doanh, bỏ ngoài sổ sách kế toán gần 1.800 tỉ đồng và kê khai sai quy định thuế giá trị gia tăng với doanh thu gần 2.100 tỉ đồng trong giai đoạn 1.2021 – 6.2025. Cơ quan công an đang tiếp tục mở rộng điều tra đối với các hành vi khác.

Liên quan đến tội danh Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng, Luật sư Nguyễn Đức Toàn (Công ty Luật Vimax Asia, Đoàn Luật sư TP Hà Nội) nhận định, Luật An ninh mạng 2018 quy định rõ, hành vi đưa thông tin sai sự thật có thể bị xử lý kỷ luật, xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự; gây thiệt hại phải bồi thường. Nghị định 15/2020/NĐ-CP nêu rõ, hành vi xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín, danh dự có thể bị phạt 20 – 30 triệu đồng.

Hành vi vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng được hiểu là lợi dụng chức vụ, quyền hạn để giả mạo, khai man số liệu; để ngoài sổ kế toán tài sản; hủy bỏ hoặc cố ý làm hư hỏng tài liệu kế toán; lập nhiều hệ thống sổ sách nhằm bỏ ngoài doanh thu, nguồn vốn… Đây cũng là hình thức trốn thuế khi cá nhân, tổ chức sử dụng thủ đoạn trái pháp luật để giảm số tiền thuế phải nộp.

Các hành vi trốn thuế phổ biến gồm: không nộp hồ sơ đăng ký hoặc hồ sơ khai thuế; không ghi chép đầy đủ doanh thu; không xuất hóa đơn hoặc ghi thấp hơn giá trị thực tế; sử dụng hóa đơn, chứng từ không hợp pháp; khai sai hàng hóa xuất nhập khẩu; cố tình không kê khai hoặc kê khai sai về thuế.

Điều 221 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017) quy định: Người vi phạm gây thiệt hại từ 100 triệu đồng đến dưới 300 triệu đồng hoặc tái phạm sau khi đã bị xử phạt hành chính có thể bị cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù 1 – 5 năm. Nếu gây thiệt hại từ 300 triệu đồng đến dưới 1 tỉ đồng, mức án có thể từ 3 – 12 năm tù. Trường hợp gây thiệt hại từ 1 tỉ đồng trở lên, khung hình phạt tăng nặng, có thể bị phạt tù từ 10 đến 20 năm.

Luật sư Nguyễn Đức Toàn cũng cho rằng, việc xử lý nghiêm minh những trường hợp vi phạm kế toán, trốn thuế không chỉ bảo đảm tính công bằng trong môi trường kinh doanh, mà còn giữ kỷ cương tài chính quốc gia. Thực tế, nhiều doanh nghiệp, cá nhân lợi dụng kẽ hở pháp luật để lập “ma trận” công ty, hộ kinh doanh nhằm hợp thức hóa sổ sách, trốn thuế với số tiền khổng lồ.